top of page

Sterylizator - Higienizator: jak się pozbyć bakterii i robali

  • Zdjęcie autora: Pawel Nawrocki
    Pawel Nawrocki
  • 4 lis
  • 4 minut(y) czytania

Zaktualizowano: 6 lis


Sterylizacja pasz i surowców organicznych – klucz do bezpieczeństwa i jakości produkcji


  • Sterylizacja pasz – bezpieczeństwo i jakość

  • Jak sterylizować pasze i surowce organiczne? Metody, technologie i normy, które zapewniają bezpieczeństwo żywienia zwierząt i wysoką jakość produktów.

Nawrocki - Sterylizator poziomy do pasz i produktów organicznych
Nawrocki - Sterylizator poziomy do pasz i produktów organicznych

Sterylizator Higienizator: Dlaczego sterylizacja pasz jest dziś niezbędna

  • Współczesny przemysł paszowy stoi przed ogromnym wyzwaniem: zachować wartość odżywczą i jednocześnie zagwarantować bezpieczeństwo mikrobiologiczne surowców.

  • Zanieczyszczenia biologiczne, takie jak Salmonella, E. coli, pleśnie, toksyny grzybowe czy pasożyty, mogą przedostać się do łańcucha pokarmowego i stanowić zagrożenie nie tylko dla zwierząt, ale i dla ludzi poprzez produkty pochodzenia zwierzęcego.

  • Dlatego proces sterylizacji pasz i surowców organicznych stał się obowiązkowym etapem w profesjonalnych mieszalniach, granulatorniach i zakładach przetwórstwa rolnego.


Czym jest sterylizacja pasz i jak przebiega

  • Sterylizacja pasz to proces technologiczny polegający na redukcji lub eliminacji mikroorganizmów (bakterii, grzybów, pleśni, drożdży) z surowców i mieszanek paszowych, bez pogorszenia ich wartości odżywczej.

  • Najczęściej stosuje się metody termiczne, parowe lub kombinowane, a dobór parametrów zależy od rodzaju surowca i oczekiwanego poziomu redukcji mikroflory.


Najczęściej stosowane technologie sterylizacji

1. Sterylizacja parowa (termiczna)

Najpopularniejsza i najskuteczniejsza metoda.

  • Wykorzystuje parę nasyconą o temperaturze 80–120 °C, czasem pod niewielkim ciśnieniem.

  • Występuje w kondycjonerach,

  • Skutecznie eliminuje bakterie i pleśnie (np. Salmonella spp.), jednocześnie poprawiając strawność składników.

💡 Przykład zastosowania: kondycjoner parowy w linii granulacji pasz – sterylizacja przed podaniem do granulatora.


2. Ekstruzja wysokotemperaturowa (HTST)

Proces High Temperature Short Time – krótkie podgrzanie (130–160 °C) pod ciśnieniem, a następnie gwałtowne rozprężenie.

  • Czas ekspozycji: 10–30 sekund.

  • Zabija drobnoustroje i denaturuje toksyny grzybowe.

  • Używany w produkcji karm dla zwierząt domowych, pasz rybnych, żywności funkcjonalnej.

🔥 Zaleta: brak konieczności stosowania konserwantów chemicznych.


3. Sterylizacja radiacyjna (UV / gamma)

  • Wykorzystuje promieniowanie ultrafioletowe lub jonizujące do niszczenia DNA mikroorganizmów.

  • Stosowana rzadziej w paszach, częściej w materiałach biologicznych i składnikach o wysokiej wartości (enzymy, witaminy).


4. Sterylizacja chemiczna i biologiczna

  • Oparta na naturalnych inhibitorach pleśni, kwasach organicznych (np. kwas propionowy, mlekowy, benzoesowy).

  • Stosowana jako uzupełnienie metody termicznej – zwłaszcza w przechowywaniu pasz lub komponentów organicznych.


Sterylizacja surowców organicznych – nie tylko pasze

Podobne technologie stosuje się w przetwórstwie:

  • mączek mięsno-kostnych, tłuszczów zwierzęcych, DDGS, śruty rzepakowej i sojowej,

  • biomasy drzewnej i odpadowej w produkcji pelletu,

  • łuski - np. kakaowa

  • materiałów roślinnych do biogazowni – by ograniczyć mikroflorę i poprawić wydajność fermentacji.

W każdym przypadku sterowanie temperaturą, wilgotnością i czasem jest kluczem do efektywności.

Sterylizacja łuski kakaowca w celu obniżenia poziomu drobonoustrojów z 10-5 do 10-4
Sterylizacja łuski kakaowca w celu obniżenia poziomu drobonoustrojów z 10-5 do 10-4

Wymagania prawne i normy

Obszar

Wymagania

Norma / Wytyczna

Bezpieczeństwo mikrobiologiczne pasz

brak Salmonella w 25 g próbki

Rozporządzenie (WE) 183/2005, GMP+ B2

Zachowanie wartości odżywczej

kontrola denaturacji białka

ISO 22000, HACCP

Monitoring temperatury i czasu

rejestracja danych, kalibracja czujników

EN ISO 9001:2015

Czyszczenie i dezynfekcja linii

procedury CIP/SIP

GHP / GHP+

Kluczowe korzyści ze sterylizacji pasz

✅ Eliminacja bakterii chorobotwórczych (Salmonella, E. coli)

✅ Brak pleśni i toksyn grzybowych

✅ Dłuższy okres przechowywania pasz i surowców

✅ Poprawa strawności i wykorzystania składników odżywczych

✅ Zgodność z normami jakości i bezpieczeństwa

✅ Mniejsze ryzyko reklamacji i strat produkcyjnych


Jak działa system sterylizacji w linii produkcyjnej

Przepływ procesu:

Podanie surowcaPodgrzewanie / kondycjonowanie parąUtrzymanie w temperaturze docelowejChłodzenie → Kontrola parametrów → Przekaz do dalszej obróbki

W praktyce, linia do granulacji pasz może mieć zintegrowany moduł sterylizacji:


Optymalizacja procesu – wskazówki dla technologów

  • Temperatura 80–90 °C przez minimum 90 sekund eliminuje większość bakterii w paszach drobiowych.

  • Wilgotność 15–17 % wspomaga przenikanie ciepła i skraca czas sterylizacji.

  • Nie przegrzewaj – zbyt długa ekspozycja obniża wartość białka (reakcja Maillarda).

  • Wprowadź monitoring PLC + zapis partii – dane z czujników to Twój dowód podczas audytu.

  • Regularnie kalibruj czujniki temperatury i pary.


Trendy i przyszłość

  • Sterylizacja hybrydowa (para + UV) – skrócenie cyklu przy mniejszym zużyciu energii.

  • Systemy IoT w liniach paszowych – monitoring temperatury w czasie rzeczywistym.

  • Energooszczędne wytwornice pary – odzysk ciepła i kondensatu.

  • Sterylizacja w niskim ciśnieniu (vacuum steam) – dla wrażliwych składników.


FAQ – najczęstsze pytania o sterylizację pasz

  1. Jak długo trzeba sterylizować paszę, by zabić Salmonellę? Wystarczy 85–90 °C przez minimum 90 sekund – pod warunkiem równomiernego ogrzania materiału.

  2. Czy sterylizacja wpływa na wartość odżywczą paszy? Nie, jeśli proces jest kontrolowany. Krótkie podgrzanie może nawet poprawić strawność białka.

  3. Czy można sterylizować tylko wybrane komponenty? Tak – np. śrutę lub premiks, zanim trafi do mieszalnika głównego.

  4. Jak udokumentować proces dla audytu GMP+? Należy mieć raporty temperatury, czasu i operatora z każdego cyklu – najlepiej z systemu PLC.


O autorze

Nawrocki Technologie Granulowania – od 20 lat projektujemy i produkujemy kompletne linie paszowe, granulacyjne i systemy sterylizacji surowców.Nasze rozwiązania integrują kondycjonery, sterylizatory parowe, wytwornice pary, czujniki temperatury i systemy PLC z rejestracją partii zgodną z normami GMP+ i ISO 22000.👉 granulatory.com


Chcesz sprawdzić, jak wdrożyć sterylizator parowy w swojej linii paszowej?Zgłoś się po bezpłatną analizę techniczną i kosztową – przygotujemy wycenę i schemat integracji z Twoim mikserem, granulatorem lub inną linią produkcyjną.


===============================================================

ILE TO KOSZTUJE?

 
 
 

Komentarze


bottom of page